Het domino-effect…. Oftewel: kun je me laten uitpraten.

Al mijn leven lang loop ik tegen sommige dingen aan, die ik nooit kon verklaren of uitleggen. Soms omdat ik het zelf niet begreep, of zelfs niet door had. Soms omdat ik er simpelweg de woorden niet voor kon vinden. En soms door een combinatie van al die dingen.

Een voorbeeld hiervan is dat ik heel vaak boos werd op anderen als ze mij (in mijn beleving) niet begrepen. Pas heel laat in mijn leven begon ik in te zien, dat ik boos werd op de verkeerde persoon. Of eigenlijk, dat ik helemaal niet boos zou hoeven zijn, maar dat terzijde. Ik begreep pas heel laat dat het niet zozeer de ander was die MIJ niet begreep, maar dat ik de ander niet begreep. En iets niet begrijpen en ik zijn niet zulke goede vriendjes. Dus als ik iets niet begrijp (of als iets onduidelijk is), dan word ik boos. Vaak heb ik dan ook nog eens niet door dat ik boos aan het worden ben, of dat ik iets niet snap, dus tja... die situaties escaleerden nog wel eens.

Maar goed, een mens is nooit te oud om te leren en dus leer ik steeds dingen bij. 

Zo ook de afgelopen weken. 

Waar ik ook al mijn hele leven tegenaan loop, is dat ik het soms heel lastig vind om mensen uit te laten praten. Soms gebeurt dat uit enthousiasme en moet ik dat wat in mijn hoofd opkomt meteen eruit flappen, omdat ik het anders weer vergeten ben. Dat is niet netjes en niet sociaal wenselijk gedrag, maar op de een of andere manier heeft mijn hoofd (of mond) op dat moment geen rem. Maar zelfs als ik het binnen zou kunnen houden en netjes zou wachten tot het einde van het verhaal en het er dan pas uit zou flappen, dan is de kans groot dat ik me zo heb zitten concentreren om mijn mond in bedwang te houden, dat er geen ruimte meer was voor het verhaal op zich en ik dat dus verder niet meer mee krijg. Tja, het is het een of het ander (en geloof me, daar baal ik best van).

Ik ben de laatste maanden aan het sporten en daar merk ik soms iets soortgelijks. Wanneer de coach een oefening uitlegt en er iets in gezegd wordt wat ik niet helemaal snap, dan flap ik die vraag er meteen uit, al voordat de coach aan het einde van zijn verhaal is. Dat is lastig voor de mensen om me heen denk ik, maar ook voor de coach. En laatst zei hij dan ook: "kun je me even laten uitpraten? Dan wordt het vanzelf wel duidelijk." En dat vind ik een lastige opmerking, want ik weet dat het antwoord op zijn vraag (die geen vraag is) 'nee' is, maar ik wil me ook gedragen zoals 'het hoort'. 

Zo kan ik nog tal van voorbeelden opnoemen, maar ik zal het voor de duidelijkheid even bij dit voorbeeld houden. 

Zo'n opmerking (kun je me even laten uitpraten) voelt voor mij als een tik op mijn vingers voor iets waar ik niet echt controle over heb. Maar zoals ik al zei: ik weet ook dat het antwoord daarop eigenlijk 'nee' is, dat kan ik niet.

Afgelopen week vroeg ik me af waarom ik dat niet kon. Wat gaat er mis, waar gaat het mis, waarom gaat het mis en hoe kan ik aan een ander uitleggen wat er in mijn brein gebeurt?

Elk verhaal, of dat nou een sport oefening is of een andere uitleg, bestaat uit een aantal componenten. Schakeltjes in een soort van ketting. 

Mijn brein werkt als een soort van ketting, of misschien nog beter: als een rij met domino stenen. Elk component van een verhaal is een dominosteentje dat neer gezet wordt. Aan het einde van de uitleg, als alle componenten besproken zijn, heb je dus een rij met dominostenen die als je ze een zetje geeft, netjes een voor een tegen elkaar aantikken en daardoor netjes omvallen.

Als ik alle componenten in de uitleg van de eerste tot de laatste steen snap, dan is er niks aan de hand en gaat de hele rij stenen om en kan ik de oefening (in theorie) probleemloos uitvoeren. 

Maar als ik dus ergens in die uitleg een steentje niet snap, of mis, dan stopt de rij bij het laatste steentje dat ik begrepen heb en verder valt er niks meer om. 

Op het moment dat ik een stukje/steentje niet begrijp, krijgt mijn brein een soort van error en kan letterlijk niet verder tot dat ene steentje op zijn plek staat.

Als je me op dat moment vraagt of ik je helemaal kan laten uitpraten omdat het daarna 'wel duidelijk wordt', dan kan ik dat misschien wel doen, maar alle informatie na dat 'foute steentje' hoor ik misschien nog wel, maar het komt niet meer binnen. De informatie komt pas weer binnen als dat ene steentje hersteld (en dus begrepen) is en je dan pas verder gaat met de verdere uitleg. 

Sommige mensen hebben niet alle steentjes nodig om de rij keurig netjes te laten vallen. Bij hen staan de steentjes waarschijnlijk dicht genoeg bij elkaar, zodat een ontbrekend steentje de boel niet laat stagneren. Dat is cool en zou ik ook wel willen, maar mijn brein heeft echt alle steentjes in de juiste volgorde nodig om tot een resultaat te komen.

Dus: kan ik je even laten uitpraten? 

Nee, sorry, als je je verhaal niet voor niets wilt vertellen, of het niet wil moeten herhalen, dan is het antwoord 'nee, dat kan ik niet.'

Foto: internet