Volwaardig Burger of Gevaarlijke Gek?

Als je mij echt zou kennen, dan zou je weten dat ik al meer dan de helft van mijn leven 'in zorg' ben. Ik ben een psychiatrisch patiënt en daar schaam ik me doorgaans niet voor. (Ik vind mijzelf ook geen cliënt, want ik heb niet voor deze situatie gekozen. Cliënt of klant word ik bij een winkel of een kapper of wat dan ook, maar het uitgangspunt voor mij is dat ik daar ZELF voor kies en dat is hier echt niet het geval.)

Op dit moment betekent 'in zorg zijn' voor mij dat ik (begeleid) zelfstandig woon en dus regelmatig een woonbegeleider op bezoek krijg, die me helpt mijn hoofd leger te maken en helpt bij de dingen die me niet lukken. Daarnaast is er ook een psycholoog betrokken die een vinger aan de pols houdt.

Hoe het ook zij, ik ervaar deze 'zorg' meer als een soort van (meestal gezellige) contactmomenten die voor mij noodzakelijk zijn om mijn leven een beetje overzichtelijk en op het juiste spoor te houden. 

Een naar trekje van mij is, dat ik mijn begeleiders dan ook niet zo zeer zie als 'hulpverleners' maar als gewone medemensen, waar ik na verloop van tijd (al dan niet) om ga geven. En dat is best vervelend.

Of het slim is om dit blogje te schrijven en te publiceren weet ik niet, maar ik voel dat ik het kwijt moet, want ik ben boos, verdrietig en gefrustreerd en ik denk dat ik ook gewoon een punt heb.

Ik heb al een aantal jaren een vaste woonbegeleider die zich opstelt als mens: hij vertelt over zijn privéleven, de dingen waar hij mee bezig is. Ik weet hoe hij woont (in wat voor soort woning), ik weet dat hij huisdieren heeft (ik heb ze mogen ontmoeten), ik weet dat hij een relatie heeft en ik weet dat hij mantelzorger is voor zijn ouders. 

Hij is een open boek, soms misschien zelfs wel iets té open, maar dat vind ik fijner dan de diverse 'robotten' die ik in de loop der decennia tegenover me heb gehad. 

Maar het nadeel van mij is, dat ik om je ga geven en met je meeleef. Dus als je me vertelt hoe zwaar het mantelzorgen je valt, omdat het niet goed gaat met je ouder(s) en dat je niet goed weet hoe je dat moet combineren met je werk en dat je merkt dat, met hoeveel liefde je het ook allemaal doet, je het bijna niet meer trekt, dan maak ik me zorgen om je. Gewoon omdat ik ook een mens ben en zie hoe moeilijk je het hebt.

Een paar weken geleden kreeg ik een mailtje van het teamhoofd, dat mijn woonbegeleider zich ziek had moeten melden en dat het wel eens langer kon gaan duren. Punt. Einde mededeling.

En dat vond ik moeilijk, want ik geef om mijn woonbegeleider en hij heeft me weken lang verteld waar hij mee worstelde. En dus mailde ik terug om te vragen of mijn woonbegeleider zorgverlof had genomen, of zelf omgekiept was (dat was namelijk zijn angst). En daarop kreeg ik te lezen: "je snapt natuurlijk wel dat ik dat niet met cliënten kan bespreken."

En nee..... dat snapte ik niet. 

Mijn begeleider is zelf een open boek, al weken mag ik delen in zijn zorgen (en ergens zie ik dat als een voorrecht) en nu er iets misgaat mag ik niks weten? Ik kan hem zelf niet bereiken om het te vragen, maar weet wel heel zeker dat hij er zelf geen geheim van zou maken, dus sorry, nee ik snap het niet. Maar ja, een punt is een punt en ik kreeg geen antwoord meer. En op dat moment wordt het open boek zijn, een belasting voor mijzelf, want ik tast in het duister, het is onduidelijk en daar kan ik niet zo goed tegen. Sterker nog, de stress die onduidelijkheid veroorzaakt, is een van de redenen waarom ik überhaupt begeleiding heb!

Gisteravond ontdekte ik dat zijn ouder is overleden en dat vind ik heel erg. We hebben vaker over de dood van een ouder gesproken (ook die van mij) en ik weet hoe moeilijk dit voor hem moet zijn. En ik ben ik, en dus besloot ik dat ik hem een kaartje wilde sturen. 

Nu stond het adres in de rouwadvertentie, maar het leek me misschien gepaster om het via het teamhoofd te doen. Maar wederom kreeg ik een antwoord waar mijn broek van afzakte: "Je kunt het kaartje hier naar toe sturen, zodra hij weer komt werken, zullen we het hem overhandigen."

Ehm.... laat maar. Tegen de tijd dat hij weer komt werken, kan ik het hem zelf geven, dan heb ik jullie hulp niet meer nodig. 

En dus doe ik tegendraads, en waarschijnlijk overschrijd ik nu alle grenzen die er maar zijn, maar ik ga het kaartje naar het adres uit de advertentie sturen. Oh foei!

En ik ben boos, verdrietig en gefrustreerd.

We leven in een maatschappij waar 'participatie' een uitgangspunt is: mensen met een psychiatrische aandoening, psychische stoornis, psychische kwetsbaarheid of hoe je het ook wil noemen, moeten als volwaardig burger in de maatschappij gaan meedraaien. Of dat nu kan of niet, het moet, want het is de wet......

Waarom is het dan dat in dit soort situaties, ik door de instelling zelf als 'gevaarlijke gek' wordt neergezet, die je vooral geen informatie mag geven, want stel dat ik daar misbruik van zou maken?

Waarom word ik het hele jaar gedwongen om dingen te doen en te ondernemen die ik niet wil, omdat ik van de wet een 'volwaardig burger' moet zijn en mee moet doen in de maatschappij?

En waarom ben ik nu, op het moment dat mijn begeleider óók een keer kwetsbaar is en ik kan zien dat óók hij, net als alle andere volwaardige burgers niet buiten schot blijft als het gaat om menselijk lijden, alleen nog maar een 'cliënt', een gevaarlijke gek, maar zeker geen 'volwaardig burger'?

Hoe kun je van mensen met een psychische kwetsbaarheid verwachten dat ze herstellen en in de maatschappij meedraaien als 'volwaardig burger' als de instelling zelf ons niet eens ziet als burgers maar als cliënten?

Ik voel me gedehumaniseerd.  En dat moet gezegd worden.

Ik ben niet alleen maar een 'gevaarlijk gek' die je niet kunt vertrouwen, sterker nog: ik ben helemaal niet gek, en ook niet gevaarlijk. Ik ben een mens met gevoel en compassie. 

Behandel me alsjeblieft ook zo.

foto: internet